Η ακτινογραφία της Χρυσής Αυγής
Ανάδυση και σταθεροποίηση του ακροδεξιού φαινομένου

Η εκλογική ανάδυση και εδραίωση της Χρυσής Αυγής στο κομματικό σύστημα της εποχής του μνημονίου συντελέσθηκε σε 2 φάσεις: α) στην περίοδο Φεβρουαρίου-Μαίου 2012 και β) μετά τις εκλογές. Μέχρι τον Ιανουάριο του 2012, η εκλογική επιρροή της παρέμενε ανύπαρκτη (γράφημα 1). Μετά την ψήφιση του ΙΙ Μνημονίου πυροδοτήθηκαν ραγδαίες αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό. Το πολιτικό σύστημα της χώρας εισήλθε σε περίοδο ριζικής αναδόμησης.

Το ΚΚΕ στην εποχή του Μνημονίου
Ήττα και καθήλωση

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας δεν συγκαταλέγεται στις πολιτικές δυνάμεις που ενισχύθηκαν κατά την ταραχώδη 4ετία του Μνημονίου. Έχοντας εδραιωθεί σημαντικά στον εκλογικό κύκλο 2004-2007, από την σταδιακή αποδυνάμωση του ΠΑΣΟΚ, θα συμπιεστεί και πάλι στην απαρχή της κρίσης, από την αιφνιαδιαστική κατάρρευση της ΝΔ και την αναπάντεχη επανάκαμψη του Γ.Παπανδρέου στις εκλογές του 2009. Το ΚΚΕ θα υποχωρήσει από το 8,2% των βουλευτικών του 2007, στο 7,5%, με απώλεια 67.000 ψήφων

To ΠΑΣΟΚ του Ευάγγελου Βενιζέλου
Που εντοπίζεται η συνεχιζόμενη μετεκλογικά φθίνουσα πορεία του κόμματος

Στις βουλευτικές του 2012, η αποδοκιμασία και των δύο κομμάτων της διακυβέρνησης υπήρξε πρωτοφανής. Το ΠΑΣΟΚ τιμωρήθηκε περισσότερο σκληρά για την προσφυγή της Ελλάδας στο ΔΝΤ και την υπογραφή του 1ου Μνημονίου, δύο χρόνια πριν. Συντρίφθηκε εκλογικά και έλαβε, μόλις 13,2% (833.527 ψήφους) και ακόμη λιγότερο στις επαναληπτικές εκλογές του Ιουνίου (755.868, 12,3%). Το πρώτο ποσοστό του ήταν χαμηλότερο ακόμη και από εκείνο που πήρε, όταν πρωτοεμφανίσθηκε στην ελληνική πολιτική σκηνή το 1974 (13,4%).

Που βαδίζει ο ΣΥΡΙΖΑ
Εκλογική ανάδυση και δυναμική του νέου κόμματος της Αριστεράς

Από τον περασμένο Ιούνιο, ένα νέο κόμμα της Αριστεράς εκπροσωπεί πάνω από το 1/4 του εκλογικού σώματος, 5πλασιάζοντας την κοινωνική του επιρροή μέσα σε λιγότερο από 3 χρόνια (από 4,6% ή 316.000 ψήφους τον Οκτώβριο του 2009). Η σημαντική εκλογική ήττα που υπέστη, τελικά, δεν αναιρεί το γεγονός ότι πρόκειται για ένα θεαματικό πολιτικό μετασχηματισμό.

Από τον κατακερματισμό της Δεξιάς στη συντηρητική αντισυσπείρωση
Η Νέα Δημοκρατία ένα χρόνο μετά τις εκλογές

Τον Μάιο του 2012, το ποσοστό της ΝΔ (18,85%) αποδείχθηκε το χαμηλότερο που έλαβε ποτέ κόμμα της Δεξιάς στην Ελλάδα. Η κρίση της ελληνικής Δεξιάς, που αποκαλύφθηκε, δεν ήταν μικρότερης σημασίας από την εξαφάνιση του ΠΑΣΟΚ. Αποδείχθηκε ότι το Μνημόνιο είχε διαιρέσει βαθύτατα και αυτήν, γεγονός βέβαια με μεγάλη πολιτική σημασία.

Εκλογές της 17ης Ιουνίου: Η αποφασιστική καμπή της αντιπαράθεσης

Η επερχόμενη εκλογική αναμέτρηση είναι περισσότερο σημαντική από την πρόσφατη. Οι εκλογές της 17ης Ιουνίου μπορεί να αποδειχθούν ο «κύριος σεισμός» και όχι «μετασεισμός». Με τις εκλογές της 6ης Μαΐου άνοιξε μια νέα ιστορική περίοδος, μεταβατικού χαρακτήρα. Η κατάρρευση του μεταπολιτευτικού δικομματισμού θα οδηγήσει μεσοπρόθεσμα στην ανάδυση ενός νέου διπολισμού. Αυτός, θα αποκρυσταλλώσει πολιτικά και εκλογικά τη νέα διαιρετική τομή που εδραιώθηκε στην ελληνική κοινωνία με το μνημόνιο.

Οι βουλευτικές εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου 2007: προέκταση και φθίνουσα αναπαραγωγή του 2004

Εισαγωγή Το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών της 16ης Σεπτεμβρίου 2007 απέδειξε, για δεύτερη φορά μετά τις Νομαρχιακές εκλογές του Οκτωβρίου 2006, ότι κατά τη διάρκεια της πρώτης (ανολοκλήρωτης) κυβερνητικής θητείας της ΝΔ δεν υπήρξε ουσιαστική μεταστροφή του εκλογικού σώματος, ούτε αμφισβητήθηκε ποτέ το διακριτό προβάδισμα του κυβερνώντος κόμματος. Αντιθέτως, επιβεβαιώθηκε για τέταρτη φορά, σε συνεχόμενη…

Οι αλλαγές στην κοινωνική βάση των κομμάτων

Ανάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Το μέγεθος του αθροιστικού δείγματος του Βαρόμετρου (10.853 άτομα) επιτρέπει την αναλυτική διερεύνηση των κοινωνικών χαρακτηριστικών της εκλογικής επιρροής των πολιτικών δυνάμεων (πίνακας 1, διαγράμματα 1-6). Η ακτινογραφία της σημερινής εκλογικής τους κοινωνιολογίας και η σύγκριση με την αντίστοιχη των εκλογών του 2000, αποκαλύπτει σημαντικές διαφοροποιήσεις και οδηγεί στην εξαγωγή ορισμένων ιδιαίτερα κρίσιμων συμπερασμάτων.

Βαρόμετρο, Ιανουάριος 2004: Οι τάσεις του εκλογικού σώματος στην Τρίτη εβδομάδα της προεκλογικής εκστρατείας

Ανάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Η σημερινή πρόθεση ψήφου που καταγράφεται στην πανελλαδική τηλεφωνική έρευνα της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ αποτυπώνει τις τάσεις του εκλογικού σώματος, όπως αυτές διαμορφώθηκαν στην χρονική περίοδο 19-22 Ιανουαρίου, δηλαδή στην τρίτη εβδομάδα της παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου που εγκαινιάσθηκε στις 7 Ιανουαρίου με το διάγγελμα Σημίτη

Οι ‘δύο Ελλάδες’. Κοινωνιολογία της ψήφου στις εκλογές της 9ης Απριλίου 2000

Το εκλογικό αποτέλεσμα της 9ης Απριλίου πιστοποίησε την ύπαρξη ενός νέου, σχεδόν ισορροπημένου δικομματισμού (86,5%), που δεν αποτελεί, εντούτοις, απλή αναπραγωγή του παλαιού, εκείνου που εμφανίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Οι μεταβολές που αποτυπώθηκαν στα κοινωνικά χαρακτηριστικά της εκλογική βάσης των δύο μεγάλων κομμάτων είναι σημαντικές. Μπορεί να υπάρχουν στοιχεία που θυμίζουν έντονα την “ιστορική” κοινωνική τους φυσιογνωμία και υποδηλώνουν τη “συνέχεια” στην κοινωνική τους βάση, αλλά αναδεικνύονται και “νέα”, που υποδηλώνουν σαφώς την “τομή” και την ανασύνθεση της. Πρόκειται για το πολιτικό αποτέλεσμα των βαθύτατων οικονομικών και ιδεολογικών μετασχηματισμών που έχουν συντελεστεί κατά την πρόσφατη δεκαετία στην ελληνική κοινωνία.