Podcast του NEWS24/7, σχετικά με τις βουλευτικές εκλογές του 1996. Συζήτηση με τους Πέτρο Ιωαννίδη και Ηλία Τσαουσάκη
Χωρίς αμφιβολία, οι εκλογές του 1981 μπορούν να θεωρηθούν τομή στη σύγχρονη ελληνική πολιτική ιστορία. Πρόκειται για το σημαντικότερο πολιτικό γεγονός ολόκληρης της μεταπολιτευτικής περιόδου 1974-2009, μέχρι δηλαδή τη χρεωκοπία της χώρας, το 2010. Αλλά και σε ευρύτερη ιστορική προοπτική, οι εκλογές της 18ης Οκτωβρίου 1981 στάθηκαν ένα από τα κεντρικά πολιτικά γεγονότα ολόκληρης της μεταπολεμικής περιόδου, αφού μe αυτές τερματίστηκε – για πρώτη φορά με τέτοια σαφήνεια και διάρκεια – η σχεδόν αδιάκοπη μετεμφυλιακή διακυβέρνηση της χώρας από τις συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις.
Η συνέντευξη του Ευάγγελου Κωφού, που δημοσιεύεται σήμερα για πρώτη φορά ολόκληρη, ηχογραφήθηκε στα τέλη Αυγούστου του 1995, τρεις εβδομάδες πριν από την υπογραφή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας Ελλάδας-ΠΓΔΜ, στη Νέα Υόρκη (13/9/1995) και μόλις δύο μήνες, μετά την αφυπηρέτησή του από το Υπουργείο Εξωτερικών.
Στη διεθνή πρακτική, η ιστορία έχει αποτελέσει συχνά αντικείμενο ερευνών κοινής γνώμης. Αντίστοιχες έρευνες είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς και εμφανίζονται, τακτικά, στα Μέσα Ενημέρωσης. Παράλληλα, η αξιολόγηση, από το κοινό, των ιστορικών γεγονότων και του ρόλου των προσώπων, στη συγκρότηση του «εθνικού παρελθόντος», συνιστούν μια ευρύτατα διαδεδομένη επιστημονική και δημοσιογραφική πρακτική. Στην Ελλάδα, αντιθέτως, αν και το ειδικό βάρος της δημόσιας συζήτησης για την ιστορία έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, οι συλλογικές στάσεις και αντιλήψεις, απέναντι στην εγχώρια ιστορία δεν έχουν αποτελέσει μέχρι σήμερα, συστηματικά, αντικείμενο εμπειρικής ποσοτικής διερεύνησης. Αυτή η παρατήρηση ισχύει σε μεγαλύτερο βαθμό για την Μεταπολίτευση. Ιστορική περίοδο, για την οποία, αφενός η επιστημονική βιβλιογραφία υστερεί, αφετέρου η συζήτηση για το χαρακτήρα της και η αποτίμησή της κυριαρχείται από την απόπειρα συνολικής της απαξίωσης. Υπό αυτήν την έννοια, οι δύο έρευνες που διεξήγαγε η Public Issue για την ιστορική περίοδο της Μεταπολίτευσης, το 2007 και το 2011[1] μπορεί να αποδειχθούν ιδιαίτερα χρήσιμες. Παρέχουν μια αναλυτική ιδεολογική «απογραφή» της συλλογικής κοινωνικής μνήμης και των συλλογικών στερεότυπων που έχουν κατασκευασθεί, διαχρονικά, για την τελευταία περίοδο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας που εγκαινιάζεται με την πτώση της δικτατορίας και (πιθανότατα) τερματίζεται οριστικά με την οικονομική κρίση και την υπαγωγή της χώρας στο Μνημόνιο (2010).
Το άρθρο μελετά τη διαδικασία εξέλιξης των μεταπολιτευτικών κομμάτων από μηχανισμούς αντιπροσώπευσης της κοινωνίας σε θεσμούς νομιμοποίησης κρατικών πολιτικών μέσα στην κοινωνία. Περιγράφεται η αντίφαση της σταδιακής συγκρότησης των κομμάτων ως μαζικών μηχανισμών, χωρίς αυτή η μαζική ένταξη να οδηγεί σε μεγαλύτερο εκδημοκρατισμό τα πολιτικά κόμματα, αλλά και τους θεσμούς της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Η πορεία μετεξέλιξης των κομμάτων πραγματοποιήθηκε μέσα σε ένα πλήθος κοινωνικών αντιστάσεων, ακριβώς γιατί ο ‘κοινωνικός χρόνος’ υπήρξε στην Ελλάδα πολύ βραχύς σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες της Δυτικής Ευρώπης.