Οι εκλογές της 25ης Ιανουαρίου, τερματίζοντας τον 5ετή κύκλο της μνημονιακής εποχής στην Ελλάδα, αναδεικνύονται σε γεγονός ιστορικής σημασίας για την εγχώρια πολιτική σκηνή, ενώ δεν είναι μικρότερη και η διεθνής απήχησή τους. Η «πειραματική» διαδικασία κατεδάφισης της αντιπροσωπευτικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, που επιχειρήθηκε, αναστέλλεται.
Οι προσεχείς εκλογές είναι ιστορικής σημασίας και θα τερματίσουν τον κύκλο της εποχής του μνημονίου. Στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου θα καταγραφεί η αντίδραση της ελληνικής κοινωνίας σ’ αυτό που βίωσε επί 5 έτη. Η κοινωνική δυσαρέσκεια που συσσωρεύθηκε τα χρόνια της εφαρμογής των νεοφιλελεύθερων πολιτικών έχει προσλάβει ολοφάνερα (για κάθε καλοπροαίρετο αναλυτή), τη μορφή ισχυρού και πολυσυλλεκτικού εκλογικού ρεύματος υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ. Η έκταση του εν λόγω ρεύματος είναι αρκετά πιθανό –σήμερα- να εξασφαλίζει έστω οριακά την κοινοβουλευτική αυτοδυναμία.
Η σύγχρονη ελληνική κρίση εκπροσώπησης δεν επιλύθηκε φυσικά τον Ιούνιο του 2012. Ένα χρόνο μετά, η περίοδος που διανύουμε παραμένει μεταβατική. Η κρίση εκπροσώπησης παρατείνεται. Η νέα μορφή του κομματικού συστήματος που αναδύεται δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε αποκρυσταλλωμένη, ούτε οριστική.
Το σημερινό εκλογικό αποτέλεσμα θα αποτελέσει μια σαφέστατη ένδειξη, όχι μόνον για τον πραγματικό κομματικό συσχετισμό δυνάμεων, που έχει διαμορφωθεί στη χώρα ένα χρόνο μετά τις τελευταίες Βουλευτικές εκλογές και έξι μήνες μετά την υπογραφή του Μνημονίου, όσο και κυρίως για την έκταση και τον βαθμό αποδόμησης του κομματικού συστήματος που συντελείται.
Ένα χρόνο μετά την έλευση του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, και έξι μήνες μετά την υιοθέτηση του Μνημονίου, η εκλογική του βάση, αλλά και η εικόνα του Γ.Παπανδρέου εμφανίζουν ευδιάκριτες ρωγμές.
Ανάλυση του
ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ
Συνήθως οι Ευρωεκλογές, λόγω του διαφορετικού θεσμικού τους διακυβεύματος, θεωρούνται -και στην πραγματικότητα είναι- λιγότερο σημαντικές από τις αντίστοιχες εθνικές βουλευτικές. Η χαλαρότητα και ο κατακερματισμός της ψήφου, που εκφράζεται κατά κανόνα σε αυτές, δικαιολογεί τον χαρακτηρισμό τους ως «εκλογές β’ τάξης», σε αντιπαράθεση με τις βουλευτικές. Το παράδοξο είναι, ότι οι τάσεις του εκλογικού σώματος που αποτυπώνονται σήμερα, σε περίπτωση βουλευτικών εκλογών, παραπέμπουν -με βάση τα ιστορικά εκλογικά δεδομένα της χώρας- σε μια εικόνα κομματικού ανταγωνισμού, που θυμίζει περισσότερο Ευρωεκλογές και λιγότερο βουλευτικές.