Η Μεταπολίτευση στη συλλογική μνήμη
Οι αντιλήψεις της σύγχρονης ελληνικής κοινής γνώμης για την Γ’ Ελληνική Δημοκρατία, με βάση τις έρευνες της Public Issue, 2007-2011

Στη διεθνή πρακτική, η ιστορία έχει αποτελέσει συχνά αντικείμενο ερευνών κοινής γνώμης. Αντίστοιχες έρευνες είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς και εμφανίζονται, τακτικά, στα Μέσα Ενημέρωσης. Παράλληλα, η αξιολόγηση, από το κοινό, των ιστορικών γεγονότων και του ρόλου των προσώπων, στη συγκρότηση του «εθνικού παρελθόντος», συνιστούν μια ευρύτατα διαδεδομένη επιστημονική και δημοσιογραφική πρακτική. Στην Ελλάδα, αντιθέτως, αν και το ειδικό βάρος της δημόσιας συζήτησης για την ιστορία έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, οι συλλογικές στάσεις και αντιλήψεις, απέναντι στην εγχώρια ιστορία δεν έχουν αποτελέσει μέχρι σήμερα, συστηματικά, αντικείμενο εμπειρικής ποσοτικής διερεύνησης. Αυτή η παρατήρηση ισχύει σε μεγαλύτερο βαθμό για την Μεταπολίτευση. Ιστορική περίοδο, για την οποία, αφενός η επιστημονική βιβλιογραφία υστερεί, αφετέρου η συζήτηση για το χαρακτήρα της και η αποτίμησή της κυριαρχείται από την απόπειρα συνολικής της απαξίωσης. Υπό αυτήν την έννοια, οι δύο έρευνες που διεξήγαγε η Public Issue για την ιστορική περίοδο της Μεταπολίτευσης, το 2007 και το 2011[1] μπορεί να αποδειχθούν ιδιαίτερα χρήσιμες. Παρέχουν μια αναλυτική ιδεολογική «απογραφή» της συλλογικής κοινωνικής μνήμης και των συλλογικών στερεότυπων που έχουν κατασκευασθεί, διαχρονικά, για την τελευταία περίοδο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας που εγκαινιάζεται με την πτώση της δικτατορίας και (πιθανότατα) τερματίζεται οριστικά με την οικονομική κρίση και την υπαγωγή της χώρας στο Μνημόνιο (2010).

Η κοινή γνώμη σήμερα, απέναντι στην εξέγερση του Πολυτεχνείου
Η συλλογική μνήμη για το ιστορικό γεγονός επιδεικνύει εντυπωσιακή αντοχή, ενώ παραμένει πάντοτε διαιρεμένη

Πανελλαδική τηλεφωνική έρευνα, σε δείγμα 1.012 ατόμων, ηλικίας 18 ετών και άνω, 11-14/11/2013. Ανάλυση του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ Η αποτύπωση των σημερινών κοινωνικών στάσεων, απέναντι στο ιστορικό γεγονός της εξέγερσης του 1973, γίνεται με τη βοήθεια μιας 3θέσιας μεταβλητής, που περιλαμβάνει τη θετική, την ουδέτερη και την αρνητική στάση απέναντι στο ιστορικό γεγονός (1). Σαράντα χρόνια…

Ο εμφύλιος σήμερα – Οι αντιλήψεις της σύγχρονης ελληνικής κοινής γνώμης, για την περίοδο 1946-1949

Aνάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Ελληνική ιστορία και έρευνες κοινής γνώμης

Στη διεθνή πρακτική, η ιστορία έχει αποτελέσει συχνά αντικείμενο ερευνών κοινής γνώμης. Αντίστοιχες έρευνες είναι δημοφιλείς και εμφανίζονται, τακτικά, στα Μέσα Ενημέρωσης. Παράλληλα, η αξιολόγηση, από το κοινό, των ιστορικών γεγονότων και του ρόλου των προσώπων, στη συγκρότηση του «εθνικού παρελθόντος», συνιστούν μια ευρύτατα διαδεδομένη επιστημονική και δημοσιογραφική πρακτική. Στην Ελλάδα, αντιθέτως, αν και το ειδικό βάρος της δημόσιας συζήτησης για την ιστορία έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, οι συλλογικές στάσεις και αντιλήψεις, απέναντι στην εγχώρια ιστορία δεν έχουν αποτελέσει μέχρι σήμερα, συστηματικά, αντικείμενο εμπειρικής ποσοτικής διερεύνησης.

Οι στάσεις της ελληνικής κοινής γνώμης απέναντι στο 1821: Μια ιδεολογική απογραφή της εθνικής μας μυθολογίας

Aνάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Στην Ελλάδα, η ιστορία δεν αποτελεί συχνά αντικείμενο ερευνών κοινής γνώμης. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι οποίες κατά κανόνα αφορούν τις πλέον πρόσφατες ιστορικές εμπειρίες (εμφύλιος, δικτατορία) οι συλλογικές στάσεις και αντιλήψεις, απέναντι στην εγχώρια ιστορία δεν έχουν αποτελέσει μέχρι σήμερα, συστηματικά, αντικείμενο εμπειρικής διερεύνησης. Αντίθετα, σε άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα η Γαλλία, όπου το ειδικό βάρος της δημόσιας συζήτησης για την ιστορία παραμένει αυξημένο, αντίστοιχες έρευνες είναι ιδιαιτέρως δημοφιλείς και εμφανίζονται, τακτικά, στα Μέσα Ενημέρωσης. Η αξιολόγηση των ιστορικών γεγονότων και του ρόλου των προσώπων στη συγκρότηση του «εθνικού παρελθόντος» συνιστούν μια ευρύτατα διαδεδομένη επιστημονική και δημοσιογραφική πρακτική.