Η ελληνοκυπριακή κοινή γνώμη και η προοπτική συνύπαρξης με την άλλη πλευρά

Ανάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Το Νοέμβριο του 2002, η αιφνιαδιαστική προώθηση του αρχικού σχεδίου Αναν, ενέγραψε στην ημερήσια διάταξη την προοπτική λύσης του Κυπριακού και κατέστησε για πρώτη φορά «ορατές» στην ελληνοκυπριακή κοινή γνώμη τις αναπόφευκτες και ραγδαίες αλλαγές, που θα επιφέρει η λύση στην καθημερινή ζωή, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Από τότε, έγινε φανερό, και αυτή η εκτίμηση κάθε άλλο παρά αποδυναμώθηκε στη συνέχεια, ότι η ελληνοκυπριακή κοινωνία δεν είχε προετοιμασθεί για την ανατροπή στις κοινωνικές ισορροπίες που εδραιώθηκαν, στη βάση του εθνικού διαχωρισμού, μετά το 1974.

Μετεκλογικό Βαρόμετρο, Μάρτιος 2004: Μεγάλες προσδοκίες και περίοδος χάριτος για τη νέα διακυβέρνηση και – προσωπικά – για το νέο Πρωθυπουργό

Ανάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Η δυναμική του εκλογικού αποτελέσματος της 7ης Μαρτίου καταγράφεται στην πρώτη μετεκλογική δημοσκόπηση της εταιρείας Public Issue / VPRC που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του ΣΚΑΪ και της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ. Η σαφής βελτίωση του γενικού πολιτικού κλίματος και το αίσθημα ευφορίας του εκλογικού σώματος που παρατηρείται είναι αποκαλυπτικά για το μέγεθος της συντελεσθείσας πολιτικής μεταβολής. Στη μετεκλογική συγκυρία που διανοίγεται, το νέο κυβερνών κόμμα φαίνεται να εξασφαλίζει σημαντική «περίοδο χάριτος». Γεγονός, που έχει να συμβεί στην Ελλάδα εδώ και αρκετά χρόνια.

Γιατί έχασε το ΠΑΣΟΚ – Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος εκλογικού θανάτου

Ανάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Η εκλογική ήττα του ΠΑΣΟΚ οφείλεται κατά κύριο λόγο στην οξύτατη κρίση εκπροσώπησης που χαρακτηρίζει εδώ και καιρό τις σχέσεις του κόμματος με την κοινωνική του βάση. Η μαζική μεταστροφή ευρύτατων κοινωνικών στρωμάτων που στήριζαν το ΠΑΣΟΚ (ο 1 στους 6 παλαιούς εκλογείς του – περίπου 500.000 άτομα), αποκρυσταλλωμένη και εντυπωσιακά αμετάβλητη κατά την τελευταία τριετία, συνιστά ένα ογκώδες ρεύμα διαπαραταξιακής μετατόπισης. Διεύρυνε σημαντικά την κοινωνική νομιμοποίηση της συντηρητικής παράταξης, η εκλογική επιρροή της οποίας επανέρχεται στα επίπεδα των αρχών της δεκαετίας του ‘90. Η κρίση εκπροσώπησης που διέρχεται το ΠΑΣΟΚ είναι παράγωγο της κοινωνικής δυσαρέσκειας που προκάλεσε η πολιτική που ακολούθησε την τελευταία oκταετία, αλλά και της πολιτικής δυσαρέσκειας από το «στυλ» της διακυβέρνησης που κυριάρχησε. Ωστόσο, το εκλογικό αποτέλεσμα δεν υπήρξε αποτέλεσμα μόνο δομικών μετασχηματισμών της ψήφου («νομοτέλεια»), αλλά κρίθηκε και στην προεκλογική περίοδο. Η διαδοχή, ανεξάρτητα από τους όρους υπό τους οποίους πραγματοποιήθηκε δημιούργησε πράγματι δυναμική, η οποία όμως ακυρώθηκε, από την προεκλογική εκστρατεία του κόμματος και τις επιλογές για τη νέα φυσιογνωμία του που προκρίθηκαν. Υπό αυτήν την έννοια, η ευθύνη της ήττας βαρύνει τόσο την παλαιά, όσο και τη νέα ηγεσία.

2000-2004: Τι άλλαξε στην κοινωνική βάση των κομμάτων

Ανάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Η εκλογική νίκη της ΝΔ είναι αποτέλεσμα ενός ισχυρού και διάχυτου κοινωνικού ρεύματος, που δεν διαμόρφωθηκε συγκυριακά, αλλά ως αποτέλεσμα περισσότερο αργόσυρτων και μακροπρόθεσμων κοινωνικών αναδιαρθρώσεων (και αποδιαρθρώσεων), που έχουν συντελεσθεί κατά την πρόσφατη δεκαετία στην ελληνική κοινωνία. Για την εμπειρική διερεύνηση της κοινωνικής δομής της ψήφου, το εκλογικό σώμα μπορεί να διακριθεί σε δώδεκα βασικές κοινωνικο-επαγγελματικές κατηγορίες (εφεξής κ/ε/κ), που προκύπτουν από το συνδυασμό δύο παραμέτρων, της θέσης στην απασχόληση και του επαγγέλματος

Συνέντευξη του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ στον Μπάμπη Παπαδημητρίου στο ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ 100,3:Κερδίσαμε την σκληρή μάχη στο ζήτημα των δημοσκοπήσεων

Συνέντευξη

στον Ραδιοσταθμό ΣΚΑΪ 100,3 FM

στον Μπάμπη Παπαδημητρίου και το Γιάννη Αλαφούζο Ερωτηθείς πού πήγαν καλά και πού είχαν αδυναμίες οι δημοσκοπήσεις της Public Issue / VPRC

«Δώσαμε μια πολύ σκληρή μάχη αυτή τη φορά στο ζήτημα των δημοσκοπήσεων και τελικά νομίζω ότι την κερδίσαμε. Κερδίσαμε γιατί κατορθώσαμε να περιγράψουμε την τάση της πραγματικότητας που αυτό είναι το σημαντικό, αυτό είναι το ουσιαστικό ζήτημα. Οι δημοσκοπήσεις που κάναμε με τον ΣΚΑΪ και την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ προσεγγίσανε την πολιτική πραγματικότητα των εκλογών πολύ περισσότερο επί της ουσίας από την οποιαδήποτε άλλη δημοσκόπηση»

Πως θα διαμορφωθεί ο νέος εκλογικός χάρτης της χώρας

Ανάλυση των

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ και ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΥΜΕΩΝΙΔΗ

Από την ιστορική παρατήρηση της κομματικής επιρροής κατά ελάσσονα εκλογική περιφέρεια, στις τρεις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις (1993, 1996, 2000), προκύπτει το συμπέρασμα ότι, κατά κανόνα, ανάμεσα στο εθνικό ποσοστό κάθε κόμματος (το ποσοστό στο σύνολο της επικράτειας) και τα ποσοστά που λαμβάνει κατά περιφέρεια, υφίσταται μια συστηματική σχέση. Επομένως, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, με βάση το αναμενόμενο εθνικό ποσοστό κάθε κόμματος είναι δυνατόν να προβλεφθεί, τόσο ο νικητής στις 56 εκλογικές περιφέρειες της χώρας, όσο και η αναμενόμενη εκλογική επιρροή των κομμάτων κατά περιφέρεια.

Εκλογές της 7ης Μαρτίου 2004: Τα σενάρια των εδρών

Ανάλυση των

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ και ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΥΜΕΩΝΙΔΗ*

Κατά βάση τρεις παράγοντες θα προσδιορίσουν την κατανομή των εδρών, που θα προέλθει από το εκλογικό αποτέλεσμα της 7ης Μαρτίου. Πρώτον, το αθροιστικό ποσοστό των δύο κομμάτων της διακυβέρνησης (το ποσοστό του δικομματισμού), δεύτερον, η μεταξύ τους διαφορά («η ψαλίδα» πρώτου/δεύτερου κόμματος) και τρίτον, ο αριθμός των κομμάτων που θα υπερβούν το εκλογικό κατώφλι του 3%. Τα 60 σημαντικότερα σενάρια εκλογικών συσχετισμών και τα αντίστοιχα αποτελέσματά τους σε έδρες, που προκύπτουν από το συνδυσμό των τριών παραγόντων αποτυπώνονται στους σχετικούς πίνακες.

Η «ψαλίδα» και οι «αδιευκρίνιστοι» Σύγκριση των προεκλογικών δημοσκοπήσεων του 2000 και του 2004

Ανάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Η σύγκριση των σημερινών δημοσκοπήσεων με τις αντίστοιχες του 2000 είναι ιδιαίτερα χρήσιμη και διαφωτιστική. Όπως είναι γνωστό, στις εκλογές του 2000, η διαφορά πρώτου/δεύτερου κόμματος υπήρξε οριακή υπέρ του ΠΑΣΟΚ (1,1 εκατοστιαίες μονάδες). Εντούτοις, τον Μάρτιο του 2000, στις τελευταίες έξι δημοσκοπήσεις εταιρειών-μελών του ΣΕΔΕΑ (του Συνδέσμου Εταιρειών Ερευνών Αγοράς και Δημοσκοπήσεων), τόσο η σειρά των κομμάτων, όσο και η τάξη μεγέθους της διαφοράς αποτυπώθηκε με εντυπωσιακή ακρίβεια: από 0,3 (ΜRB), έως 1,2 (VPRC) υπέρ του ΠΑΣΟΚ.

Οι αλλαγές στην κοινωνική βάση των κομμάτων

Ανάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Το μέγεθος του αθροιστικού δείγματος του Βαρόμετρου (10.853 άτομα) επιτρέπει την αναλυτική διερεύνηση των κοινωνικών χαρακτηριστικών της εκλογικής επιρροής των πολιτικών δυνάμεων (πίνακας 1, διαγράμματα 1-6). Η ακτινογραφία της σημερινής εκλογικής τους κοινωνιολογίας και η σύγκριση με την αντίστοιχη των εκλογών του 2000, αποκαλύπτει σημαντικές διαφοροποιήσεις και οδηγεί στην εξαγωγή ορισμένων ιδιαίτερα κρίσιμων συμπερασμάτων.

Εκλογικό Βαρόμετρο ΣΚΑΪ/ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ, Φεβρουάριος 2004

Ανάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Σταθεροποίηση των προθέσεων ψήφου των εκλογέων καταγράφεται και στο 8ο κύμα του Πανελλαδικού Εκλογικού Βαρόμετρου του ΣΚΑΪ, που διεξήχθη στην περίοδο 11-12/2/04 (Τετάρτη-Πέμπτη), αμέσως μετά από την ανακοίνωση της προσχώρησης των κ.Ανδιανόπουλου και Μάνου στο ΠΑΣΟΚ και του κ.Παπαθεμελή στη ΝΔ. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τη μέτρηση, καταγράφεται σταθεροποίηση της πρόθεσης ψήφου του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, και μικρές μεταβολές στη δύναμη των υπολοίπων κομματικών δυνάμεων, που το πιθανότερο είναι να μην συνιστούν κάποια συστηματική τάση. Με βάση την εκτίμηση της VPRC, η ΝΔ εξακολουθεί να προηγείται σήμερα του ΠΑΣΟΚ, με ποσοστό 47%, έναντι 41,5% και η διαφορά μεταξύ των δύο κομμάτων καταγράφεται σε 5,5 εκατοστιαίες μονάδες. Η πρόθεση ψήφου για το ΚΚΕ υπολογίζεται αυτήν τη φορά στο 5,5% (έναντι 6,5% στην προηγούμενη μέτρηση), του ΣΥΝ στο 3% (από 2,5%), του ΔΗΚΚΙ στο 0,5% (από 1%) και του ΛΑΟΣ αντιστρόφως, στο 1,5% (από 0,5%).