Πολιτικά Κόμματα, ΜΜΕ και Δημοσκοπήσεις στην Ελλάδα

Το άρθρο διερευνά τις επιπτώσεις που έχει η ραγδαία επέκταση της χρήσης των δημοσκοπήσεων στις σχέσεις ΜΜΕ και πολιτικών κομμάτων στην Ελλάδα. Η ανάδυση των δημοσκοπήσεων και -ουσιαστικά- η παρεμβολή τους ανάμεσα στην Κοινή Γνώμη, τα ΜΜΕ και τα πολιτικά κόμματα, διαμορφώνει μια τριγωνική σχέση που έχει πολλαπλές επιπτώσεις στη λειτουργία τόσο των Μέσων, όσο και των κομμάτων. Επιπλέον, οι δημοσκοπήσεις προκαλούν αναδιατάξεις και μετασχηματίζουν και την ίδια τη σχέση Μέσων/Κομμάτων. Σε γενικές γραμμές, έχει διαμορφωθεί μια βασική διάκριση μεταξύ δημόσιων δημοσκοπήσεων (Public Opinion Polls) που αντιστοιχούν στα ΜΜΕ και ιδιωτικών δημοσκοπήσεων (Private Opinion Polls) που αντιστοιχούν στα κόμματα και στους άλλους φορείς επηρεασμού της πολιτικής. Σήμερα, δημοσκοπήσεις διεξάγονται για λογαριασμό μιας ευρύτατης γκάμας πελατών που περιλαμβάνει ΜΜΕ, πολιτικά κόμματα, τοπικές αρχές, ομάδες πίεσης, δεξαμενές σκέψης, μη-κυβερνητικές οργανώσεις, διαφημιστικές εταιρείες, εταιρείες επικοινωνίας, ακόμη και εύπορους ιδιώτες. Οι περισσότερες διεξάγονται για λογαριασμό των ΜME και σε μεγάλο βαθμό δημοσιοποιούνται. Διεθνώς, τα ΜΜΕ είναι οι καλύτεροι πελάτες των εταιρειών δημοσκοπήσεων. Στην Ελλάδα αυτή η τάση βρίσκεται ακόμη στην αρχή και επιπλέον, περιορίζεται σημαντικά από την οικονομική κρίση που αντιμετωπίζουν συγκυριακά οι οργανισμοί της μαζικής επικοινωνίας.

Οι προοπτικές του δικομματισμού στην Ελλάδα

Ανάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Το αποτέλεσμα των ελληνικών Βουλευτικών εκλογών της 9ης Απριλίου του 2000 κατέχει τουλάχιστον δύο ρεκόρ: Πρώτον, κατέγραψε το υψηλότερο ποσοστό δικομματισμού (86,52%), που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια, όχι μόνον μεταξύ των χωρών-μελών της ΕΕ, αλλά και σε σύγκριση με τον αγγλοσαξωνικό χώρο. Δεύτερον, κατέγραψε την μικρότερη διαφορά (1,06%) μεταξύ των δύο κομμάτων που έχει σημειωθεί σε ολόκληρη την μεταπολεμική ελληνική πολιτική ιστορία από το 1950.

Το κομματικό σύστημα στην Ελλάδα: ιστορικές προϋποθέσεις και ιδιομορφίες

Ανάλυση του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ Σε μια εποχή κάμψης -κατά κανόνα- του δικομματισμού, κρίσης των κομματικών συστημάτων, κομματικών αποστοιχίσεων (de-alignment), αλλαγών στα κριτήρια των ψηφοφόρων και ρευστότητας της ψήφου, η ελληνική περίπτωση φαίνεται να διαφοροποιείται. Και τούτο, όχι διότι στην Ελλάδα δεν παρατηρούνται παρόμοια φαινόμενα ρευστότητας, ή κρίσης των παραδοσιακών μορφών πολιτικής και της μορφής των κομμάτων, αλλά διότι κατά παράδοξο τρόπο, αυτά τα φαινόμενα δεν θέτουν σε αμφισβήτηση τη σταθερότητα και την κοινωνική απήχηση του δικομματισμού, ούτε και -περισσότερο εντυπωσιακό- το στοιχείο της πόλωσης. Το περιεχόμενο, βεβαίως, της οποίας αλλάζει.

Αφιέρωμα: η κυπριακή Κοινή Γνώμη σήμερα 2 – Ποιά λύση θεωρούν οι Κύπριοι πιο πιθανή – Ως πιθανότερη προοπτική για τη λύση του Εθνικού Ζητήματος παγιώθηκε, διαχρονικά στην Κύπρο, η τάση διαχωρισμού των κοινοτήτων

Ανάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Η διατήρηση και αναπαραγωγή του διαχωρισμού των κοινοτήτων, επι τρεις περίπου δεκαετίες, έχει οδηγήσει στην αποκρυστάλλωση στερεοτυπικών -κατ΄ουσίαν- παραστάσεων, σχετικά με τις προοπτικές επίλυσης του εθνικού ζητήματος. Ως αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης, όπως προκύπτει από τη διαχρονική διερεύνηση των τάσεων της κυπριακής Κοινής Γνώμης, παρατηρήθηκε μια εντεινόμενη τάση εθνικού διαχωρισμού.

Αφιέρωμα: Η κυπριακή Κοινή Γνώμη σήμερα 1 – Οι στάσεις απέναντι στο Εθνικό Ζήτημα κατά την τελευταία δεκαετία

Ανάλυση του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, οι στάσεις της κυπριακής Κοινής Γνώμης, σχετικά με τις προοπτικές επίλυσης του εθνικού ζητήματος χαρακτηρίσθηκαν από σημαντικές διακυμάνσεις. Επηρεάσθηκαν καθοριστικά από τη πολιτική και διπλωματική συγκυρία, ενώ με εξαίρεση τις αρχές της δεκαετίας του ’90, η κυπριακή Κοινή Γνώμη παρέμεινε κατά βάση επιφυλακτική.

Κομματικό Σύστημα και Εκλογικός Ανταγωνισμός στην Ελλάδα

Εισήγηση σε επιστημονική διημερίδα που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Ερευνών Κοινής Γνώμης VPRC και το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, Τομέας Πολιτικής Κοινωνιολογίας και Συγκριτικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου (Πάντειο Πανεπιστήμιο, 7-8 Νοεμβρίου 2002).

Συνέντευξη του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ στην εφημερίδα “Η ΕΠΟΧΗ”: Η ακροδεξιά, ένα υπαρκτό κοινωνικό ρεύμα – Οι δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές δεν έφεραν τη νίκη που προσδοκούσε η ΝΔ, έφεραν όμως ακροδεξιό πονοκέφαλο.
Τη συνέντευξη πήρε ο Πάνος Λάμπρου

Μια συνέντευξη του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

στον Πάνο Λάμπρου

Με το πέρας του Πρώτου Γύρου Δημοτικών και Νομαρχιακών εκλογών, ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΥΡΗΣ μίλησε στον Πάνο Λάμπρου για τα εκλογικά αποτελέσματα και σχολίασαν μαζί τα ποσοστά των δύο μεγάλων κομμάτων, τη δυναμική του Γ. Καρατζαφέρη, τις μετατοπίσεις στο σώμα των ψηφοφόρων αλλά και την ανάπτυξη ενός ακροδεξιού ρεύματος του οποιόυ η επιρροή αντακλάται, πλέον, και στις επιλογές ψήφου του εκλογικού σώματος.

Η επιρροή των πολιτικών δυνάμεων στον Α’ γύρο των Νομαρχιακών εκλογών

Ανάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Είναι γεγονός ότι το διαφορετικό εκλογικό σύστημα, οι κομματικές συμμαχίες που αναπτύσσονται, ανύπαρκτες στις βουλευτικές εκλογές, το φαινόμενο της κομματικής ανυπακοής, αλλά και η πληθώρα των ανεξαρτήτων υποψηφίων που διεκδικούν την εκπροσώπηση της κοινωνίας στη βαθμίδα του νομού συνιστούν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της νομαρχιακής ψήφου και στοιχείο διαφοροποίησης των νομαρχιακών από τις εθνικές εκλογές. Αν και η νομαρχιακή επιρροή των πολιτικών δυνάμεων δεν ταυτίζεται με την εθνική (βουλευτική), ούτε πρέπει να αναχθεί ευθέως σε αυτήν, εντούτοις, συγκλίνει σε μεγάλο βαθμό και μπορεί κάλλιστα να συγκριθεί με τη δεύτερη.

Το ΠΑΣΟΚ αντέχει, υποχώρησε το ΚΚΕ, ο ΣΥΝ είχε άνοδο

Ανάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Σαφώς υπάρχει άνοδος της Νέας Δημοκρατίας σε εθνικό επίπεδο. Η εκλογική της επιρροή φαίνεται ενισχυμένη και αυτό καταγράφεται κυρίως στην περιφέρεια σε νομαρχίες, αλλά και σε δήμους. Από την άλλη πλευρά, το ΠΑΣΟΚ αντέχει. Αυτό φαίνεται ιδίως στο Λεκανοπέδιο, και μάλιστα σε δήμους λαϊκής κοινωνικής σύνθεσης, που ως ένα βαθμό λειτουργεί ως αντιστάθμισμα στην άνοδο της Νέας Δημοκρατίας. Βέβαια, και η υπερνομαρχία Αθηνών – Πειραιώς κρίνει τις εντυπώσεις. Έτσι ένα από τα συμπεράσματα του πρώτου γύρου είναι ότι η Νέα Δημοκρατία οπότε αυτό θεωρείται νίκη, χωρίς βέβαια αυτή η νίκη να προσεγγίζει τα επίπεδα των προεκλογικών δημοσκοπήσεων.