Μετά 40 έτη
Συζήτηση για το ΠΑΣΟΚ και τη Μεταπολίτευση

Ασκώντας κριτική στη θεωρητική προσέγγιση του R.Michels για τα πολιτικά κόμματα, ο A.Gramsi γράφει στις σημειώσεις του για το Μακιαβέλι ότι: «Μόνον από τον περίπλοκο πίνακα ολόκληρου του κοινωνικού και κρατικού συνόλου (και συχνά επίσης με διεθνείς επεμβάσεις) θα βγει η ιστορία ενός κόμματος και γι’ αυτό μπορεί να πει κανείς ότι γράφω την ιστορία ενός κόμματος δε σημαίνει τίποτε άλλο παρά ότι γράφω τη γενική ιστορία μιας χώρας από μιαν άποψη μονογραφική, για να προβληθεί μια χαρακτηριστική της πλευρά». Και συνεχίζει: «Ένα κόμμα θα έχει μεγαλύτερη ή μικρότερη σημασία και βάρος, στο μέτρο ακριβώς που η ιδιαίτερη δραστηριότητά του θα έχει βαρύνει περισσότερο ή λιγότερο στον καθορισμό της ιστορίας μιας χώρας”

Print Friendly, PDF & Email

Οι εκλογές του 1985
Το απόγειο της εκλογικής-κοινωνικής πόλωσης και η πρώιμη ήττα του ελληνικού νεοφιλελευθερισμού

Οι εκλογές του 1985 μπορεί κάλλιστα να θεωρηθούν ως ένα παράγωγο των εκλογών του 1981, αλλά και των κοινωνικών αποτελεσμάτων της διακυβέρνησης 1981-1985. Η κοινωνική πόλωση που κυοφορήθηκε κατά τη διάρκεια της πρώτης τετραετίας του ΠΑΣΟΚ, θα αποτυπωθεί τώρα και εκλογικά. Το συγκεκριμένο εκλογικό αποτέλεσμα βιώθηκε έντονα από τις κυριαρχούμενες τάξεις ως μεγάλη νίκη, δημιουργώντας ανάμεσά τους μεγαλύτερο ενθουσιασμό και ευφορία από ό,τι το 1981.

Print Friendly, PDF & Email

Η Μεταπολίτευση στη συλλογική μνήμη
Οι αντιλήψεις της σύγχρονης ελληνικής κοινής γνώμης για την Γ’ Ελληνική Δημοκρατία, με βάση τις έρευνες της Public Issue, 2007-2011

Στη διεθνή πρακτική, η ιστορία έχει αποτελέσει συχνά αντικείμενο ερευνών κοινής γνώμης. Αντίστοιχες έρευνες είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς και εμφανίζονται, τακτικά, στα Μέσα Ενημέρωσης. Παράλληλα, η αξιολόγηση, από το κοινό, των ιστορικών γεγονότων και του ρόλου των προσώπων, στη συγκρότηση του «εθνικού παρελθόντος», συνιστούν μια ευρύτατα διαδεδομένη επιστημονική και δημοσιογραφική πρακτική. Στην Ελλάδα, αντιθέτως, αν και το ειδικό βάρος της δημόσιας συζήτησης για την ιστορία έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, οι συλλογικές στάσεις και αντιλήψεις, απέναντι στην εγχώρια ιστορία δεν έχουν αποτελέσει μέχρι σήμερα, συστηματικά, αντικείμενο εμπειρικής ποσοτικής διερεύνησης. Αυτή η παρατήρηση ισχύει σε μεγαλύτερο βαθμό για την Μεταπολίτευση. Ιστορική περίοδο, για την οποία, αφενός η επιστημονική βιβλιογραφία υστερεί, αφετέρου η συζήτηση για το χαρακτήρα της και η αποτίμησή της κυριαρχείται από την απόπειρα συνολικής της απαξίωσης. Υπό αυτήν την έννοια, οι δύο έρευνες που διεξήγαγε η Public Issue για την ιστορική περίοδο της Μεταπολίτευσης, το 2007 και το 2011[1] μπορεί να αποδειχθούν ιδιαίτερα χρήσιμες. Παρέχουν μια αναλυτική ιδεολογική «απογραφή» της συλλογικής κοινωνικής μνήμης και των συλλογικών στερεότυπων που έχουν κατασκευασθεί, διαχρονικά, για την τελευταία περίοδο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας που εγκαινιάζεται με την πτώση της δικτατορίας και (πιθανότατα) τερματίζεται οριστικά με την οικονομική κρίση και την υπαγωγή της χώρας στο Μνημόνιο (2010).

Print Friendly, PDF & Email

Τρεις προϋποθέσεις για μια βιώσιμη εκλογική νίκη της Αριστεράς

Η προοπτική εκλογικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ στις επόμενες εθνικές εκλογές έχει ενισχυθεί σημαντικά, μετά τις πρόσφατες ευρωεκλογές. Η ανεπανόρθωτη συντριβή του κυβερνητικού συνασπισμού έχει οδηγήσει σε θεαματική ανατροπή του εκλογικού συσχετισμού, ενώ και η ίδια η δυναμική του αποτελέσματος λειτουργεί υπέρ του νικητή των εκλογών. Το εκλογικό σώμα συνειδητοποίησε ότι η αντιπολίτευση κερδίζει και η κυβέρνηση χάνει.

Print Friendly, PDF & Email

Η ακτινογραφία της ψήφου των Ευρωεκλογών
Βαθιές ρωγμές έχει υποστεί η κοινωνική υποστήριξη της ΝΔ. Διατηρείται περισσότερο ισορροπημένη κοινωνικά η επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ

Ο εκλογικός καταποντισμός της ΝΔ και συνολικά του κυβερνητικού συνασπισμού (-7% και -11%, σε σύγκριση με τις Βουλευτικές του Ιουνίου 2012), σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κατόρθωσε να συγκρατήσει σχεδόν το σύνολο των βουλευτικών του δυνάμεων (91,6% των ψήφων του 2012, -138.000), έχει οδηγήσει σε θεαματική ανατροπή του εκλογικού συσχετισμού. Ενδέχεται δε, κατ’ αναλογία με το 2009, η δυναμική του εκλογικού αποτελέσματος να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά υπέρ του νικητή. Το εκλογικό σώμα διαπιστώνει με βάση πλέον την ίδια την πραγματικότητα και όχι τις δημοσκοπήσεις, ότι η αντιπολίτευση κερδίζει και η κυβέρνηση χάνει.

Print Friendly, PDF & Email

Ευρωεκλογές: Σκληρή αναμέτρηση με αμφίρροπη έκβαση
Καθοριστικοί παράγοντες το εκλογικό αποτέλεσμα του α’ γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών και η τελική αποχή

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι δημοσκοπήσεις εμπλέκονται στην προεκλογική αντιπαράθεση των κομματικών δυνάμεων. θα ήταν αφέλεια να μην αναμένει κανείς, ότι αυτό που αποτέλεσε τον κανόνα στον κομματικό ανταγωνισμό μετά το ’90, υπό σχετικά «κανονικές» συνθήκες, δεν θα επαναληφθεί στη σημερινή συγκυρία παρακμής και κατεδάφισης της πολιτικής. Ωστόσο, όσοι δημοσιογράφοι και πολιτικοί «πυροβολούν» σήμερα τις δημοσκοπήσεις, για να ενισχύσουν την  προπαγάνδα τους ή για να συγκαλύψουν τα δικά τους λάθη, ας αναλογιστούν πρώτα τις διαχρονικές ευθύνες που έχουν για την απαξίωσή τους.

Print Friendly, PDF & Email

Οι αθέατες όψεις του εκλογικού πολέμου
Εκλογές σε δύο στάδια: Το ελληνικό εκλογικό πείραμα

Η εκλογική στρατηγική των κυβερνώντων, για την επικείμενη αναμέτρηση του Μαΐου, είναι σύνθετη και εξελίσσεται, ταυτοχρόνως, σε πολλαπλά επίπεδα. Περιλαμβάνει περισσότερο και λιγότερο αντιληπτές πλευρές.

Print Friendly, PDF & Email

Μεταβολές στην ευρω-εκλογική επιρροή των πολιτικών κομμάτων
Στη σκιά του «Μπαλτάκος-γκέιτ»

Με βάση τη μέτρηση Απριλίου της Public Issue, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αποκτήσει προβάδισμα, έναντι της ΝΔ, στην πρόθεση ψήφου των ευρωεκλογών. Σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα, άνοδο σημειώνουν και τα δύο αντίπαλα κόμματα. Ωστόσο, θα πρέπει να επισημανθεί, ότι η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη της ΝΔ. Από την άλλη πλευρά, η διαφορά  μεταξύ α/β κόμματος (η λεγόμενη «ψαλίδα») όχι μόνον δεν θα πρέπει να θεωρείται παγιωμένη, αλλά δεν είναι και προβλέψιμη διότι εξαρτάται, σε καθοριστικό βαθμό, από την αποχή· πρωτίστως των ετεροδημοτών, που αποτελούν μια σημαντικότατη από ποσοτική άποψη κατηγορία του εκλογικού σώματος, αλλά και των νεότερων ηλικιακών ομάδων, η συμμετοχή των οποίων στις εκλογές, για αρκετούς λόγους, είναι ιδιαίτερα αβέβαιη.

Print Friendly, PDF & Email

Αβέβαιη αναμέτρηση
Το ασαφές διακύβευμα, οι αλλαγές του εκλογικού νόμου, ο αντικομματισμός και η αποχή θα καθορίσουν το εκλογικό αποτέλεσμα

Οι εκλογές του προσεχούς Μαΐου θα διεξαχθούν: α) σε συνθήκες αποσταθεροποίησης του (δι)κομματικού συστήματος και συνεχιζόμενης βαθύτατης κρίσης εκπροσώπησης, η οποία δεν επιλύθηκε με τις εκλογές του 2012. Η μεγάλη δυστοκία που παρατηρείται στην ανεύρεση και την επιλογή των υποψηφίων αποτελεί απλό σύμπτωμα αυτής της κρίσης και της δομικής αποδυνάμωσης των κομμάτων. β) Επίσης, σε συνθήκες σημαντικής θεσμικής υποβάθμισης (για διαφορετικούς λόγους), τόσο των ρόλου των τοπικών εκλογών, όσο και κυρίως των Ευρωεκλογών.

Print Friendly, PDF & Email

Ρευστά κόμματα σε ρευστούς καιρούς

Ούτε εντυπωσιακές ούτε αμελητέες, οι μηνιαίες μεταβολές, που καταγράφονται τον Φεβρουάριο στην εκτιμώμενη εκλογική δύναμη των κομμάτων, πιστοποιούν σημαντική εκλογική ρευστότητα και αποκαλύπτουν ένα ιδιαιτέρως σύνθετο πολιτικό σκηνικό. Ο ΣΥΡΙΖΑ, με ποσοστό 30%, εξακολουθεί να προηγείται της ΝΔ (28,5%), αλλά η απόστασή του από αυτήν μειώθηκε. Η σμίκρυνση της διαφοράς, που παρατηρείται, οφείλεται περισσότερο στις δικές του απώλειες και λιγότερο στα κέρδη της ΝΔ (-1,5%, έναντι +0,5%). Είναι δε αποτέλεσμα τουλάχιστον δύο παραγόντων, άνισης βαρύτητας.

Print Friendly, PDF & Email