Νομαρχιακές Εκλογές 1994-2002: Εκλογές Δεύτερης Τάξεως;
Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ, τχ.21, Μάιος 2003
Η αμερικανική κοινή γνώμη απέναντι στην τρομοκρατία και τον πόλεμο. Μια πρώτη αποτίμηση των πολιτικών, ιδεολογικών και κοινωνικών συνεπειών της 11ης Σεπτεμβρίου
Οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου άσκησαν βαθύτατες και εξαιρετικά ανησυχητικές πολιτικές και ιδεολογικές επιπτώσεις στην αμερικανική κοινωνία. Η αποτίμηση που επιχειρείται, πέντε βδομάδες μετά, στηρίζεται στην πληθώρα των εμπειρικών ερευνών που δημοσιοποιήθηκαν από τα αμερικανικά τηλεοπτικά δίκτυα και τον Τύπο. Οι στάσεις της αμερικανικής κοινής γνώμης απέναντι στον "Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας" καταγράφηκαν, κατά τη διάρκεια του μήνα που ακολούθησε τις επιθέσεις, σε περισσότερες από τριάντα δημοσκοπήσεις εθνικής εμβέλειας.
Οι ‘δύο Ελλάδες’. Κοινωνιολογία της ψήφου στις εκλογές της 9ης Απριλίου 2000
Το εκλογικό αποτέλεσμα της 9ης Απριλίου πιστοποίησε την ύπαρξη ενός νέου, σχεδόν ισορροπημένου δικομματισμού (86,5%), που δεν αποτελεί, εντούτοις, απλή αναπραγωγή του παλαιού, εκείνου που εμφανίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Οι μεταβολές που αποτυπώθηκαν στα κοινωνικά χαρακτηριστικά της εκλογική βάσης των δύο μεγάλων κομμάτων είναι σημαντικές. Μπορεί να υπάρχουν στοιχεία που θυμίζουν έντονα την “ιστορική” κοινωνική τους φυσιογνωμία και υποδηλώνουν τη “συνέχεια” στην κοινωνική τους βάση, αλλά αναδεικνύονται και “νέα”, που υποδηλώνουν σαφώς την “τομή” και την ανασύνθεση της. Πρόκειται για το πολιτικό αποτέλεσμα των βαθύτατων οικονομικών και ιδεολογικών μετασχηματισμών που έχουν συντελεστεί κατά την πρόσφατη δεκαετία στην ελληνική κοινωνία.
Οι Στάσεις της ελληνικής Κοινής Γνώμης απέναντι στη Διακυβέρνηση
Η μελέτη του θεσμού της Διακυβέρνησης συνιστά τον παλαιότερο κλάδο της εμπειρικής μελέτης της πολιτικής. Ως κλάδος της Πολιτική Επιστήμης, ασχολείται με τη διερεύνηση των θεσμών και των διαδικασιών που χαρακτηρίζουν τα σημερινά πολιτικά συστήματα διεθνώς. Στα πλαίσια της μελέτης της Διακυβέρνησης, το ενδιαφέρον εστιάζεται σε μεγάλο βαθμό στην εξέταση των μορφών συμπεριφοράς και κυρίως στον τρόπο και στοι βαθμό στον οποίο οι θεσμοί και οι διαδικασίες επηρεάζουν τη συμπεριφορά των πολιτών. Σήμερα, διόλου τυχαία, η μελέτη της Διακυβέρνησης προσανατολίζεται όλο και περισσότερο σε συγκριτικές έρευνες που πραγματοποιούνται σε περισσότερες χώρες. Μέσα από τη συγκριτική μελέτη αποκαλύπτεται η ιδιοσυγκρασία – οι ιδιαιτερότητες και η μοναδικότητα κάθε πολιτικού συστήματος.
Ευρωεκλογές ’99: Τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της ψήφου. Κοινωνικός κατακερματισμός και μεταβολές στην κοινωνική υποστήριξη των κομμάτων Διακυβέρνησης
Στις πρόσφατες Ευρωεκλογές μπορεί κανείς να διακρίνει: α) Στοιχεία εθνικής αναμέτρησης, που επέβαλε η προεκλογική τακτική των πολιτικών κομμάτων, β) στοιχεία εκλογικής αναμέτρησης “β’ τάξεως”, χωρίς διακύβευμα και περιορισμένου ενδιαφέροντος για το εκλογικό σώμα, που είναι σύμφυτα με το συγκεκριμένο τύπο εκλογών και ιστορικά επιβεβαιωμένα αλλά και γ) στοιχεία επικαθορισμού από μια έκτακτη συγκυρία, εκείνη του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία. Αυτή η τριπλή συνάρθρωση προσέδωσε στην εκλογική αναμέτρηση έναν εξαιρετικά “ιδιότυπο” χαρακτήρα, που δεν επιτρέπει τη βεβαιότητα, σχετικά με το βαθμό εδραίωσης ή τη μονιμότητα των θεαματικών κοινωνικών μετακινήσεων που σημειώθηκαν.
Δημοσκοπήσεις και Δημοκρατία στην Ελλάδα
Οι δημοσκοπήσεις αποτελούν φαινόμενο της σύγχρονης δημοκρατίας και στοιχείο αδιαχώριστο από τη σημερινή μορφή της πολιτικής και του πολιτικού συστήματος. Η μεταπολεμική περίοδος χαρακτηρίζεται από τημαζική παραγωγή και τη ραγδαία επέκταση της χρήσης τους. Για να διαπιστώσει κανείς αυτή τη δομική αλλαγή που έχουν επιφέρει στην πολιτική λειτουργία και στη λήψη των αποφάσεων, δεν έχει παρά να σκεφτεί τη σημασία που απέκτησαν οι δημοσκοπήσεις με τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία. Η καθυστερημένη εμφάνιση του φαινομένου στην Ελλάδα οφείλεται στους ίδιους ιστορικούς λόγους που εξηγούν τις ιδιαιτερότητες της μορφής του μετεμφυλιακού κράτους και του κομματικού συστήματος. Ουσιαστικά, η ανάπτυξη των δημοσκοπήσεων αποτελεί παράγωγο της μεταπολιτευτικής περιόδου, και μάλιστα της ύστερης υποπεριόδου της (μετά το 1989). Οι μετασχηματισμοί του κομματικού και πολιτικού συστήματος της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας, από τις αρχές της τρέχουσας δεκαετίας, έχουν οδηγήσει και στη χώρας μας στην ενίσχυση του ρόλου και της σημασίας τους. Ορόσημο σε αυτή τη διαδικασία αποτέλεσαν οι βουλευτικές εκλογές του 1996, τόσο για την εδραίωση των προεκλογικών δημοσκοπήσεων, όσο και για την καθιέρωση, από τα τηλεοπτικά δίκτυα, των δημοσκοπήσεων έξω από τα εκλογικά τμήματα (exit polls).