Η εξαγγελία του «κόμματος Αβραμόπουλου» και οι επιπτώσεις της στην πολιτική σκηνή: Συμπεράσματα με βάση το τακτικό Πολιτικό Βαρόμετρο των ΝΕΩΝ

Ανάλυση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Η εμπειρική μέτρηση της απήχησης ενός υπό ίδρυση πολιτικού σχηματισμού έχει εξ’ ορισμού σχετική και μόνο σημασία. Χωρίς διαμορφωμένη φυσιογνωμία και ιδεολογικά χαρακτηριστικά, προηγούμενη εκλογική καταγραφή και αποκρυσταλλωμένες σχέσεις εκπροσώπησης με τους εκλογείς του, η επιλογή πρόθεσης ψήφου σε «κόμμα Αβραμόπουλου» δεν μπορεί να θεωρηθεί ισοδύναμη με την επιλογή πρόθεσης ψήφου στα υπαρκτά κόμματα. Παρόμοια επιλογή σε κάλπη δημοσκόπησης είναι πιθανόν να ευνοεί τη χαλαρότητα της ψήφου, λειτουργώντας ως «ιδανικό κόμμα», ή υποκαθιστώντας τις επιλογές της λεγόμενης «αδιευκρίνιστης» ψήφου των δημοσκοπήσεων. Κατά συνέπεια, ενδέχεται (διότι δεν γνωρίζουμε ακόμη) να λειτουργεί μεροληπτικά υπέρ του «κόμματος Αβραμόπουλου», διευρύνοντας την πραγματική του απήχηση, κατά αντίστοιχο τρόπο που λειτουργεί πχ. η επιλογή «είμαι αναποφάσιστος/η», ή «είμαι δυσαρεστημένος/η». Κατηγορίες που, όπως είναι γνωστό, δεν καταγράφονται στην πραγματική κάλπη, αλλά αποτελούν εννοιολογικές κατασκευές των δημοσκοπήσεων. Υπάρχει όμως και ένα άλλο σημείο που θα πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα και αυτό αφορά τη θεσμική λειτουργία των δημοσκοπήσεων της νέας περιόδου. Μέχρι τις εκλογές, οι δημοσκοπήσεις θα αποτελούν την μοναδική διαθέσιμη ένδειξη για την κοινωνική απήχηση του νέου κόμματος. Επομένως, διαγράφεται ο κίνδυνος να εκληφθούν αποτελέσματα δημοσκοπήσεων ως τεκμήριο της λαϊκής βούλησης και να λειτουργήσουν έτσι ως υποκατάστατο της εκλογικής διαδικασίας.

Οι ‘δύο Ελλάδες’. Κοινωνιολογία της ψήφου στις εκλογές της 9ης Απριλίου 2000

Το εκλογικό αποτέλεσμα της 9ης Απριλίου πιστοποίησε την ύπαρξη ενός νέου, σχεδόν ισορροπημένου δικομματισμού (86,5%), που δεν αποτελεί, εντούτοις, απλή αναπραγωγή του παλαιού, εκείνου που εμφανίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Οι μεταβολές που αποτυπώθηκαν στα κοινωνικά χαρακτηριστικά της εκλογική βάσης των δύο μεγάλων κομμάτων είναι σημαντικές. Μπορεί να υπάρχουν στοιχεία που θυμίζουν έντονα την “ιστορική” κοινωνική τους φυσιογνωμία και υποδηλώνουν τη “συνέχεια” στην κοινωνική τους βάση, αλλά αναδεικνύονται και “νέα”, που υποδηλώνουν σαφώς την “τομή” και την ανασύνθεση της. Πρόκειται για το πολιτικό αποτέλεσμα των βαθύτατων οικονομικών και ιδεολογικών μετασχηματισμών που έχουν συντελεστεί κατά την πρόσφατη δεκαετία στην ελληνική κοινωνία.