Προπαγάνδα και Δημοσκοπήσεις

Τα τελευταία τρία χρόνια, το φαινόμενο της ανοικτά προπαγανδιστικής χρήσης των δημοσκοπήσεων, από τα Μέσα Ενημέρωσης, έλαβε πρωτοφανείς διαστάσεις. Το γεγονός αυτό αποτελεί άλλη μια λυπηρή ελληνική ιδιομορφία. Οι δημοσκοπήσεις χρησιμοποιούνται από τα ΜΜΕ σε επιχειρήσεις «ψυχολογικού πολέμου» (PSYOPS), για την κατίσχυση στη μάχη των «εντυπώσεων». Στo πλαίσιo του κομματικού «πολέμου» (του κομματικού ανταγωνισμού), δεδομένου και του αυξημένου ρόλου που έχουν καταλάβει στην Ελλάδα τα ΜΜΕ, απέναντι στα κόμματα, ο στόχος είναι διπλός: τόσο η κοινή γνώμη, όσο και το ηθικό των (αντίπαλων) κομματικών στελεχών. Ωστόσο, η τεχνική της προπαγάνδας, μέσω δημοσκοπήσεων, αποδείχθηκε μάλλον ατελέσφορη και δεν επέφερε τα αναμενόμενα από τους κατασκευαστές της αποτελέσματα. Το σημαντικότερο, η αποτυχία της λειτουργεί απομυθοποιητικά για την ίδια την ισχύ των ΜΜΕ και την πραγματική δυνατότητα κοινωνικής επιρροής που διαθέτουν.

Συνέντευξη του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ στον Μπάμπη Παπαδημητρίου στο ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ 100,3: Τραβηγμένες από τα μαλλιά οι εκτιμήσεις για την κατάρρευση της κυβέρνησης

Συνέντευξη

στον Ραδιοσταθμό ΣΚΑΪ 100,3 FM

στον Μπάμπη Παπαδημητρίου

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΥΡΗΣ μιλά στο ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ 100,3 στον Μπάμπη Παπαδημητρίου σχετικά με τη συνέντευξη του Κ. Καραμανλή στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», τις δημοσκοπήσεις και την καταπολέμηση της διαφθοράς

Οι δημοσκοπήσεις ως ένας αναδυόμενος άτυπος θεσμός του σύγχρονου πολιτικού μας συστήματος

Η προβληματική των δημοσκοπήσεων αφορά σίγουρα πάρα πολλά θέματα τα οποία δεν είναι δυνατό να εξαντληθούν σε μια παρέμβαση ή μια συζήτηση. Εγώ λοιπόν θα ήθελα να επικεντρώσω τον λόγο μου στη θεσμική διάσταση των δημοσκοπήσεων – και μ΄αυτό δεν αναφέρομαι στην επικείμενη ή εν πάση περιπτώσει επιζητούμενη ρύθμιση της θέσης των δημοσκοπήσεων. Θέλω να μιλήσω πολιτικά, να αναφερθώ με πολιτικούς όρους στη θέση που καταλαμβάνουν οι δημοσκοπήσεις στο πολιτικό μας σύστημα, όπως η θέση αυτή διαμορφώνεται και θα διαμορφωθεί μέσα στην προεκλογική περίοδο που διανύουμε.

Συνέντευξη του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ στην εφημερίδα “Ο Ηπειρωτικός Αγων”: Ενισχυμένος ξανά ο δικομματισμός
Τη συνέντευξη πήρε ο Θεόφιλος Γαλάνης

Συνέντευξη του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

στο Θεόφιλο Γαλάνη

Κρίνουν άραγε οι δημοσκοπήσεις αποφασιστικά την έκβαση των επικείμενων εκλογών; Πόσο αξιόπιστες είναι, πως εκλαμβάνονται από την κοινή γνώμη και τι αποτυπώνουν τελικά; Γιατί ο δικομματισμός ηγεμονεύει σε όλα τα μέτωπα, παρά το αβέβαιο της έκβασης; Είναι πραγματιστικές οι προσεγγίσεις του εκλογικου σώματος και γιατί η Αριστερά παραπαίει σε πολιτικό no man’s land. Είναι ορισμένα από τα ερωτήματα που ο “Ηπειρωτικος Αγών” έθεσε στον καταγόμενο από τη Λεπτοκαριά Ζαγορίου, ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ, πολιτικό αναλυτή και διευθύνοντα σύμβουλο της γνωστής εταιρείας δημοσκοπήσεων VPRC.

Δημοσκοπήσεις, ΜΜΕ και Πολιτικά Κόμματα σήμερα στην Ελλάδα

Εισήγηση του

ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ

Η ραγδαία ανάπτυξη των δημοσκοπήσεων και – ουσιαστικά – η παρεμβολή τους ανάμεσα στην Κοινή Γνώμη, τα ΜΜΕ και τα πολιτικά κόμματα, διαμορφώνει μαι τριγωνική σχέση που έχει πολλαπλές επιπτώσεις στη λειτουργία τόσο των Μέσων, όσο και των κομμάτων. Επιπλέον, οι δημοσκοπήσεις προκαλούν αναδιατάξεις και μετασχηματίζουν και την ίδια τη σχέση Μέσων/Κομμάτων. Η σημερινή ανάλυση θα επικεντρωθει: Πρώτον, στους μετασχηματισμούς που επιφέρει η χρήση δημοσκοπήσεων στην λειτουργία των ΜΜΕ και δεύτερον, στη λειτουργία των κομμάτων.

Πολιτικά Κόμματα, ΜΜΕ και Δημοσκοπήσεις στην Ελλάδα

Το άρθρο διερευνά τις επιπτώσεις που έχει η ραγδαία επέκταση της χρήσης των δημοσκοπήσεων στις σχέσεις ΜΜΕ και πολιτικών κομμάτων στην Ελλάδα. Η ανάδυση των δημοσκοπήσεων και -ουσιαστικά- η παρεμβολή τους ανάμεσα στην Κοινή Γνώμη, τα ΜΜΕ και τα πολιτικά κόμματα, διαμορφώνει μια τριγωνική σχέση που έχει πολλαπλές επιπτώσεις στη λειτουργία τόσο των Μέσων, όσο και των κομμάτων. Επιπλέον, οι δημοσκοπήσεις προκαλούν αναδιατάξεις και μετασχηματίζουν και την ίδια τη σχέση Μέσων/Κομμάτων. Σε γενικές γραμμές, έχει διαμορφωθεί μια βασική διάκριση μεταξύ δημόσιων δημοσκοπήσεων (Public Opinion Polls) που αντιστοιχούν στα ΜΜΕ και ιδιωτικών δημοσκοπήσεων (Private Opinion Polls) που αντιστοιχούν στα κόμματα και στους άλλους φορείς επηρεασμού της πολιτικής. Σήμερα, δημοσκοπήσεις διεξάγονται για λογαριασμό μιας ευρύτατης γκάμας πελατών που περιλαμβάνει ΜΜΕ, πολιτικά κόμματα, τοπικές αρχές, ομάδες πίεσης, δεξαμενές σκέψης, μη-κυβερνητικές οργανώσεις, διαφημιστικές εταιρείες, εταιρείες επικοινωνίας, ακόμη και εύπορους ιδιώτες. Οι περισσότερες διεξάγονται για λογαριασμό των ΜME και σε μεγάλο βαθμό δημοσιοποιούνται. Διεθνώς, τα ΜΜΕ είναι οι καλύτεροι πελάτες των εταιρειών δημοσκοπήσεων. Στην Ελλάδα αυτή η τάση βρίσκεται ακόμη στην αρχή και επιπλέον, περιορίζεται σημαντικά από την οικονομική κρίση που αντιμετωπίζουν συγκυριακά οι οργανισμοί της μαζικής επικοινωνίας.

Η αμερικανική κοινή γνώμη απέναντι στην τρομοκρατία και τον πόλεμο. Μια πρώτη αποτίμηση των πολιτικών, ιδεολογικών και κοινωνικών συνεπειών της 11ης Σεπτεμβρίου

Οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου άσκησαν βαθύτατες και εξαιρετικά ανησυχητικές πολιτικές και ιδεολογικές επιπτώσεις στην αμερικανική κοινωνία. Η αποτίμηση που επιχειρείται, πέντε βδομάδες μετά, στηρίζεται στην πληθώρα των εμπειρικών ερευνών που δημοσιοποιήθηκαν από τα αμερικανικά τηλεοπτικά δίκτυα και τον Τύπο. Οι στάσεις της αμερικανικής κοινής γνώμης απέναντι στον "Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας" καταγράφηκαν, κατά τη διάρκεια του μήνα που ακολούθησε τις επιθέσεις, σε περισσότερες από τριάντα δημοσκοπήσεις εθνικής εμβέλειας.

Δημοσκοπήσεις και Δημοκρατία στην Ελλάδα

Οι δημοσκοπήσεις αποτελούν φαινόμενο της σύγχρονης δημοκρατίας και στοιχείο αδιαχώριστο από τη σημερινή μορφή της πολιτικής και του πολιτικού συστήματος. Η μεταπολεμική περίοδος χαρακτηρίζεται από τημαζική παραγωγή και τη ραγδαία επέκταση της χρήσης τους. Για να διαπιστώσει κανείς αυτή τη δομική αλλαγή που έχουν επιφέρει στην πολιτική λειτουργία και στη λήψη των αποφάσεων, δεν έχει παρά να σκεφτεί τη σημασία που απέκτησαν οι δημοσκοπήσεις με τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία. Η καθυστερημένη εμφάνιση του φαινομένου στην Ελλάδα οφείλεται στους ίδιους ιστορικούς λόγους που εξηγούν τις ιδιαιτερότητες της μορφής του μετεμφυλιακού κράτους και του κομματικού συστήματος. Ουσιαστικά, η ανάπτυξη των δημοσκοπήσεων αποτελεί παράγωγο της μεταπολιτευτικής περιόδου, και μάλιστα της ύστερης υποπεριόδου της (μετά το 1989). Οι μετασχηματισμοί του κομματικού και πολιτικού συστήματος της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας, από τις αρχές της τρέχουσας δεκαετίας, έχουν οδηγήσει και στη χώρας μας στην ενίσχυση του ρόλου και της σημασίας τους. Ορόσημο σε αυτή τη διαδικασία αποτέλεσαν οι βουλευτικές εκλογές του 1996, τόσο για την εδραίωση των προεκλογικών δημοσκοπήσεων, όσο και για την καθιέρωση, από τα τηλεοπτικά δίκτυα, των δημοσκοπήσεων έξω από τα εκλογικά τμήματα (exit polls).

Οι Στάσεις της ελληνικής Κοινής Γνώμης απέναντι στη Διακυβέρνηση

Η μελέτη του θεσμού της Διακυβέρνησης συνιστά τον παλαιότερο κλάδο της εμπειρικής μελέτης της πολιτικής. Ως κλάδος της Πολιτική Επιστήμης, ασχολείται με τη διερεύνηση των θεσμών και των διαδικασιών που χαρακτηρίζουν τα σημερινά πολιτικά συστήματα διεθνώς. Στα πλαίσια της μελέτης της Διακυβέρνησης, το ενδιαφέρον εστιάζεται σε μεγάλο βαθμό στην εξέταση των μορφών συμπεριφοράς και κυρίως στον τρόπο και στοι βαθμό στον οποίο οι θεσμοί και οι διαδικασίες επηρεάζουν τη συμπεριφορά των πολιτών. Σήμερα, διόλου τυχαία, η μελέτη της Διακυβέρνησης προσανατολίζεται όλο και περισσότερο σε συγκριτικές έρευνες που πραγματοποιούνται σε περισσότερες χώρες. Μέσα από τη συγκριτική μελέτη αποκαλύπτεται η ιδιοσυγκρασία – οι ιδιαιτερότητες και η μοναδικότητα κάθε πολιτικού συστήματος.