Από το ΠΑΣΟΚ στο ΚΙΝΑΛ, 2009-2019

Από το ΠΑΣΟΚ στο ΚΙΝΑΛ
2009-2019: Μικρό χρονικό μιας ανεύρετης ανάκαμψης

mavris.gr, Άρθρα & Αναλύσεις, Διαδίκτυο

Στη δεκαετία που ακολούθησε την υπαγωγή της χώρας στο μνημονιακό καθεστώς και την εκλογική κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ, υπήρξαν διαδοχικά τρεις απόπειρες ανασυγκρότησης του χώρου της «κεντροαριστεράς» (Ελιά, Δημοκρατική Συμπαράταξη, ΚΙΝΑΛ). Και οι τρεις όμως απέτυχαν, παραμένοντας κινήσεις κορυφής, χωρίς κοινωνική απήχηση. Έτσι, παρά τις διαδοχικές «μεταμορφώσεις» του ΠΑΣΟΚ, η πολυπόθητη εκλογική ανάκαμψη δεν ήρθε ποτέ. Ο αιφνίδιος θάνατος της Φώφης Γεννηματά άλλαξε τα δεδομένα στην κούρσα της διαδοχής. Το ενδεχόμενο να λειτουργήσει συσπειρωτικά για τον εκλογικό περίγυρο του κόμματος, δεν μπορεί φυσικά να αποκλειστεί.

Κυβερνώντας το κενό. Η εξασθένιση της Δυτικής Δημοκρατίας
Πρόλογος στο βιβλίο του Peter Mair

Ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια & ημερίδες, Επιστημονικό Έργο

Ο Peter Mair (1951-2011), συγκαταλέγεται στους κορυφαίους ευρωπαίους επιστήμονες της σύγχρονης συγκριτικής πολιτικής επιστήμης. Η ευρύτατα αναγνωρισμένη συνεισφορά του εκτείνεται στη θεωρητική και εμπειρική μελέτη των πολιτικών κομμάτων, των κομματικών συστημάτων, της σύγχρονης πολιτικής τάξης, της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, αλλά και της πολιτικής λειτουργίας υπερεθνικών οργανισμών της εποχής μας, κυρίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι θεωρητικές παρεμβάσεις του είχαν πάντοτε αφετηρία και κατάληξη τον πραγματικό κόσμο της πολιτικής και της χάραξης πολιτικής.

Ο ΣΥΡΙΖΑ στην περίοδο 2015-2019
Το νέο κόμμα-καρτέλ

Ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια & ημερίδες, Βιβλία / Αυτοτελείς εκδόσεις, Επιστημονικό Έργο, Κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους

Το δημοψήφισμα του 2015 αποτέλεσε τομή στο μετασχηματισμό της κομματικής μορφής του ΣΥΡΙΖΑ και επιτάχυνε την απορρόφησή του από το κράτος. Με τη μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ και την προσχώρησή του στη νεοφιλελεύθερη πολιτική της λιτότητας, συντελέσθηκε η πιο απότομη και χρονικά συμπυκνωμένη «σύγκλιση των κομμάτων στην κορυφή», που έχει συμβεί ποτέ στο ελληνικό κομματικό σύστημα. Στην περίοδο των 4 ½ ετών, κατά την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ άσκησε τη διακυβέρνηση της χώρας, η σύμφυση με το κράτος αποτέλεσε τον μοναδικό παράγοντα συνοχής του.

Οι Βουλευτικές εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019
Οι πρώτες εκλογές μετά το Μνημόνιο. Μια πρώτη αποτίμηση*

Ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια & ημερίδες, Βιβλία / Αυτοτελείς εκδόσεις, Επιστημονικό Έργο

Οι πολλαπλοί μετασχηματισμοί (οικονομικοί, πολιτικοί, ιδεολογικοί) που προκάλεσε το Μνημόνιο στην ελληνική κοινωνία πέτυχαν, ως αποτέλεσμα, την αναίρεση του κοινωνικού συσχετισμού δυνάμεων, που αποκρυσταλλώθηκε στη Μεταπολίτευση· δηλαδή στο καθεστώς της της Γ’ ελληνικής δημοκρατίας, που εδραιώθηκε μετά το 1974. Επομένως, μπορούμε να πούμε ότι οι εκλογές του 2019 είναι όντως οι πρώτες εκλογές αυτού μπορούμε να θεωρούμε «μεταδημοκρατική ελληνική πολιτική».

ΣΥΡΙΖΑ, Κόμμα, Κράτος
Mετά τη Διακυβέρνηση, τι;

Ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια & ημερίδες, Εισηγήσεις / Διαλέξεις / Παρεμβάσεις, Επιστημονικό Έργο

Στις πρόσφατες τριπλές εκλογές, αποκαλύφθηκε αυτό που ήταν γνωστό εδώ και καιρό: ότι δηλαδή η θέση του ΣΥΡΙΖΑ μέσα στο συνεχώς μεταβαλλόμενο κομματικό σύστημα, είναι επισφαλής και κάθε άλλο παρά παγιωμένη. Ο τρόπος με τον οποίο διαμορφώθηκε, ως νεοπαγές κόμμα, στην περίοδο της κρίσης, η σχέση που διαμόρφωσε με το κράτος, καθώς και η πλήρης εγκατάλειψη κάθε έννοιας οργάνωσης, καθιστούν καίριο το ερώτημα, τι θα συμβεί μετά την εκλογική ήττα και την αποχώρησή του από την διακυβέρνηση.

Μακεδονικό και πολιτικό κόστος

mavris.gr, Άρθρα & Αναλύσεις, Διαδίκτυο

Από την αρχή του τρέχοντος έτους, η εγχώρια πολιτική σκηνή επηρεάζεται σε σημαντικό βαθμό από την ξαφνική επανεμφάνιση του «μακεδονικού ζητήματος», ύστερα από μια δεκαετία διπλωματικής και πολιτικής απραξίας. Ο τρόπος με τον οποίο επιβλήθηκε το πρόβλημα στην πολιτική ατζέντα αιφνιδίασε όχι μόνο το πολιτικό σύστημα, αλλά και το κοινωνικό σώμα.

Ιδιωτικός εναντίον Δημοσίου Τομέα
Η αποθέωση του Ιδιωτικού Τομέα μετά το Μνημόνιο

mavris.gr, Άρθρα & Αναλύσεις, Διαδίκτυο

Oι στάσεις των πολιτών απέναντι στους δύο βασικούς τομείς της οικονομίας, τον ιδιωτικό και τον δημόσιο, μεταβλήθηκαν δραστικά στη διάρκεια των τελευταίων οκτώ ετών, ως αποτέλεσμα των ευρύτερων επιπτώσεων που είχαν οι ασκούμενες οικονομικές πολιτικές, στο πεδίο της πολιτικής και της ιδεολογίας.

Η κρίση των θεσμών στην Ελλάδα, προηγήθηκε της οικονομικής κρίσης
Συμπεράσματα με βάση την ετήσια έρευνα της Public Issue για την εμπιστοσύνη στους θεσμούς, για την περίοδο 2007-2015

mavris.gr, Άρθρα & Αναλύσεις, Διαδίκτυο, Εφημερίδες & Περιοδικά

Η  κρίση απονομιμοποίησης των αντιπροσωπευτικών θεσμών στην Ελλάδα είναι σήμερα βαθύτατη. Είναι προφανές, ότι οι πολιτικές λιτότητας που εφαρμόζονται στη χώρα τα τελευταία έξι χρόνια, την επιδείνωσαν σοβαρά.  Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί ότι η κρίση αυτή προϋπήρξε της οικονομικής κρίσης. Το συμπέρασμα αυτό τεκμηριώνεται, σαφώς, με βάση την ετήσια έρευνα της Public Issue, σχετικά με…

Βαθαίνει η κρίση των θεσμών στην Ελλάδα
Συμπεράσματα με βάση την κοινωνική νομιμοποίησή τους, στην τελευταία οκταετία (2007-2014)

mavris.gr, Άρθρα & Αναλύσεις, Εφημερίδες & Περιοδικά

Το Μνημόνιο επιδείνωσε περαιτέρω την προϋπάρχουσα, βαθύτατη κρίση απονομιμοποίησης των αντιπροσωπευτικών θεσμών, των τραπεζών και των μέσων ενημέρωσης. Ταυτόχρονα, η κοινωνική πόλωση που έχει δημιουργηθεί, αποτυπώνεται ευδιάκριτα στην παράλληλη αύξηση της κοινωνικής υποστήριξης, τόσο για τους κατασταλτικούς μηχανισμούς (στρατός, αστυνομία), όσο όμως και για τους θεσμούς της αδιαμεσολάβητης λαϊκής κυριαρχίας (λαός/πολίτες, κοινωνικά κινήματα).

Μετά 40 έτη
Συζήτηση για το ΠΑΣΟΚ και τη Μεταπολίτευση

mavris.gr, Άρθρα & Αναλύσεις, Εφημερίδες & Περιοδικά

Ασκώντας κριτική στη θεωρητική προσέγγιση του R.Michels για τα πολιτικά κόμματα, ο A.Gramsi γράφει στις σημειώσεις του για το Μακιαβέλι ότι: «Μόνον από τον περίπλοκο πίνακα ολόκληρου του κοινωνικού και κρατικού συνόλου (και συχνά επίσης με διεθνείς επεμβάσεις) θα βγει η ιστορία ενός κόμματος και γι’ αυτό μπορεί να πει κανείς ότι γράφω την ιστορία ενός κόμματος δε σημαίνει τίποτε άλλο παρά ότι γράφω τη γενική ιστορία μιας χώρας από μιαν άποψη μονογραφική, για να προβληθεί μια χαρακτηριστική της πλευρά». Και συνεχίζει: «Ένα κόμμα θα έχει μεγαλύτερη ή μικρότερη σημασία και βάρος, στο μέτρο ακριβώς που η ιδιαίτερη δραστηριότητά του θα έχει βαρύνει περισσότερο ή λιγότερο στον καθορισμό της ιστορίας μιας χώρας”