Γιατί έχασε το ΠΑΣΟΚ – Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος εκλογικού θανάτου
Ανάλυση του
ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ
Η εκλογική ήττα του ΠΑΣΟΚ οφείλεται κατά κύριο λόγο στην οξύτατη κρίση εκπροσώπησης που χαρακτηρίζει εδώ και καιρό τις σχέσεις του κόμματος με την κοινωνική του βάση. Η μαζική μεταστροφή ευρύτατων κοινωνικών στρωμάτων που στήριζαν το ΠΑΣΟΚ (ο 1 στους 6 παλαιούς εκλογείς του – περίπου 500.000 άτομα), αποκρυσταλλωμένη και εντυπωσιακά αμετάβλητη κατά την τελευταία τριετία, συνιστά ένα ογκώδες ρεύμα διαπαραταξιακής μετατόπισης. Διεύρυνε σημαντικά την κοινωνική νομιμοποίηση της συντηρητικής παράταξης, η εκλογική επιρροή της οποίας επανέρχεται στα επίπεδα των αρχών της δεκαετίας του ‘90. Η κρίση εκπροσώπησης που διέρχεται το ΠΑΣΟΚ είναι παράγωγο της κοινωνικής δυσαρέσκειας που προκάλεσε η πολιτική που ακολούθησε την τελευταία oκταετία, αλλά και της πολιτικής δυσαρέσκειας από το «στυλ» της διακυβέρνησης που κυριάρχησε. Ωστόσο, το εκλογικό αποτέλεσμα δεν υπήρξε αποτέλεσμα μόνο δομικών μετασχηματισμών της ψήφου («νομοτέλεια»), αλλά κρίθηκε και στην προεκλογική περίοδο. Η διαδοχή, ανεξάρτητα από τους όρους υπό τους οποίους πραγματοποιήθηκε δημιούργησε πράγματι δυναμική, η οποία όμως ακυρώθηκε, από την προεκλογική εκστρατεία του κόμματος και τις επιλογές για τη νέα φυσιογνωμία του που προκρίθηκαν. Υπό αυτήν την έννοια, η ευθύνη της ήττας βαρύνει τόσο την παλαιά, όσο και τη νέα ηγεσία.