Ανάλυση του
ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ
Η «υπόθεση Πάχτα» έχει ασκήσει καταλυτική επίδραση στην κοινή γνώμη. Μετέβαλε δραστικά την ημερήσια διάταξη της αναμέτρησης, τους κομματικούς συσχετισμούς και την παράσταση του νικητή, ενδέχεται δε να αποτελέσει σημείο καμπής της προεκλογικής περιόδου.
Ανάλυση του
ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ
Η σημερινή πρόθεση ψήφου που καταγράφεται στην πανελλαδική τηλεφωνική έρευνα της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ αποτυπώνει τις τάσεις του εκλογικού σώματος, όπως αυτές διαμορφώθηκαν στην χρονική περίοδο 19-22 Ιανουαρίου, δηλαδή στην τρίτη εβδομάδα της παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου που εγκαινιάσθηκε στις 7 Ιανουαρίου με το διάγγελμα Σημίτη
Ανάλυση του
ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ
Αν και η παρατεταμένη προεκλογική περίοδος που εγκαινιάσθηκε στις 7 Ιανουαρίου με το διάγγελμα Σημίτη βρίσκεται μόνον στην τρίτη εβδομάδα, η δυναμική των διακυμάνσεών της και οι αυξομειώσεις της είναι ήδη ορατές και προαναγγέλλουν τι θα επακολουθήσει στο (μακρύ) χρονικό διάστημα των έξι εβδομάδων που απομένει. Χαρακτηριστική ένδειξη του κλίματος που διαμορφώνεται αποτελεί η γενικευμένη πεποίθηση ότι οι εκλογές “παίζονται”, άποψη που αποδέχονται 6 στους 10 πολίτες (61%).
Ανάλυση του
ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ
Η αλλαγή ηγεσίας που συντελέσθηκε κατά τη δεκαετία του ’90 στο ΠΑΣΟΚ (1996) και στη ΝΔ (1997) αποτέλεσε διαδικασία ωρίμανσης και σταθεροποίησης των κομματικών μηχανισμών και του ελληνικού δικομματικού συστήματος. Αυτή η διπλή ιστορική εμπειρία, που διαφέρει βεβαίως από τη σημερινή περίπτωση, αποδεικνύει ότι η συντεταγμένη και κοινωνικά αιτιολογημένη αλλαγή ηγεσίας ενός κόμματος διακυβέρνησης δημιουργεί -κατά κανόνα- πολιτική δυναμική .
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, οι στάσεις των Κυπρίων πολιτών, σχετικά με τις προοπτικές επίλυσης του εθνικού ζητήματος, την ένταξη στην Ευρώπη, αλλά και τις σχέσεις με την Ελλάδα χαρακτηρίσθηκαν από σημαντικές διακυμάνσεις και μεταβλήθηκαν ριζικά. Η συνοπτική περιοδολόγηση αυτών των διακυμάνσεων, στα πλαίσια του παρόντος άρθρου, στηρίζεται κατά βάση στις διαθέσιμες εμπειρικές πολιτικές έρευνες, που καθιέρωσε από τις Βουλευτικές εκλογές του 1996 το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου. Οι Έρευνες Πολιτικής Κουλτούρας και Εκλογικής Συμπεριφοράς του ΡΙΚ, συνιστούν ένα εξαιρετικά χρήσιμο επιστημονικό εργαλείο για την ιστορική μελέτη των τάσεων της κυπριακής Κοινής Γνώμης. Αποτυπώνοντας τις μεταβολές της, προσφέρουν μια μοναδική και για τούτο πολύτιμη πηγή πληροφόρησης.
Ανάλυση του
ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ
Το αποτέλεσμα των ελληνικών Βουλευτικών εκλογών της 9ης Απριλίου του 2000 κατέχει τουλάχιστον δύο ρεκόρ: Πρώτον, κατέγραψε το υψηλότερο ποσοστό δικομματισμού (86,52%), που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια, όχι μόνον μεταξύ των χωρών-μελών της ΕΕ, αλλά και σε σύγκριση με τον αγγλοσαξωνικό χώρο. Δεύτερον, κατέγραψε την μικρότερη διαφορά (1,06%) μεταξύ των δύο κομμάτων που έχει σημειωθεί σε ολόκληρη την μεταπολεμική ελληνική πολιτική ιστορία από το 1950.
Ανάλυση του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ Σε μια εποχή κάμψης -κατά κανόνα- του δικομματισμού, κρίσης των κομματικών συστημάτων, κομματικών αποστοιχίσεων (de-alignment), αλλαγών στα κριτήρια των ψηφοφόρων και ρευστότητας της ψήφου, η ελληνική περίπτωση φαίνεται να διαφοροποιείται. Και τούτο, όχι διότι στην Ελλάδα δεν παρατηρούνται παρόμοια φαινόμενα ρευστότητας, ή κρίσης των παραδοσιακών μορφών πολιτικής και της μορφής των κομμάτων, αλλά διότι κατά παράδοξο τρόπο, αυτά τα φαινόμενα δεν θέτουν σε αμφισβήτηση τη σταθερότητα και την κοινωνική απήχηση του δικομματισμού, ούτε και -περισσότερο εντυπωσιακό- το στοιχείο της πόλωσης. Το περιεχόμενο, βεβαίως, της οποίας αλλάζει.
Ανάλυση του
ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ
Η διατήρηση και αναπαραγωγή του διαχωρισμού των κοινοτήτων, επι τρεις περίπου δεκαετίες, έχει οδηγήσει στην αποκρυστάλλωση στερεοτυπικών -κατ΄ουσίαν- παραστάσεων, σχετικά με τις προοπτικές επίλυσης του εθνικού ζητήματος. Ως αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης, όπως προκύπτει από τη διαχρονική διερεύνηση των τάσεων της κυπριακής Κοινής Γνώμης, παρατηρήθηκε μια εντεινόμενη τάση εθνικού διαχωρισμού.
Ανάλυση του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, οι στάσεις της κυπριακής Κοινής Γνώμης, σχετικά με τις προοπτικές επίλυσης του εθνικού ζητήματος χαρακτηρίσθηκαν από σημαντικές διακυμάνσεις. Επηρεάσθηκαν καθοριστικά από τη πολιτική και διπλωματική συγκυρία, ενώ με εξαίρεση τις αρχές της δεκαετίας του ’90, η κυπριακή Κοινή Γνώμη παρέμεινε κατά βάση επιφυλακτική.
Ανάλυση του
ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΗ
Είναι γεγονός ότι το διαφορετικό εκλογικό σύστημα, οι κομματικές συμμαχίες που αναπτύσσονται, ανύπαρκτες στις βουλευτικές εκλογές, το φαινόμενο της κομματικής ανυπακοής, αλλά και η πληθώρα των ανεξαρτήτων υποψηφίων που διεκδικούν την εκπροσώπηση της κοινωνίας στη βαθμίδα του νομού συνιστούν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της νομαρχιακής ψήφου και στοιχείο διαφοροποίησης των νομαρχιακών από τις εθνικές εκλογές. Αν και η νομαρχιακή επιρροή των πολιτικών δυνάμεων δεν ταυτίζεται με την εθνική (βουλευτική), ούτε πρέπει να αναχθεί ευθέως σε αυτήν, εντούτοις, συγκλίνει σε μεγάλο βαθμό και μπορεί κάλλιστα να συγκριθεί με τη δεύτερη.